Η Γερμανική κυβέρνηση είναι και αυτή, όπως και η Ελληνική, φιλολαϊκή. Αποφάσισε λοιπόν να βάλει ένα άνω όριο (πλαφόν στα ελληνικά) στην τιμή του ρεύματος. Στα γερμανικά το πλαφόν ονομάστηκε “φρένο”. Που δεν διαφέρει πολύ από το δικό μας – ελληνικό – “φρένο”. Η ποιότητά του όμως – όπως θα περίμενε κανείς κρίνοντας από την ποιότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας της – είναι ανώτερη από αυτή του εγχώριου. Η Ελλάδα όμως είναι γνωστή ως η Χώρα των Θαυμάτων. Εξηγούμε:
Η γερμανική κυβέρνηση, για όλο το 2023, τοποθέτησε την τιμή των 40 λεπτών την κιλοβατώρα ως ανώτατο όριο για το 80% της κατανάλωσης (σε σχέση με το 2022) των οικιακών και μικρών (μέχρι 30 MWh τον χρόνο) επαγγελματικών καταναλωτών. Η επιπλέον κατανάλωση χρεώνεται με την τιμή της αγοράς. Συγχρόνως, ανέστειλε όλες τις αυξήσεις που είχαν προγραμματισθεί για τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των τιμολογίων για το 2023*.
Ένα πρώτο εύλογο ερώτημα είναι ποιο είναι το δικό μας “φρένο”. Είναι περίπου 24,5 λεπτά την κιλοβατώρα. Πως συγκρίνονται τα δύο φρένα ως προς την σχέση τους με το επίπεδο πριν την κρίση; Το γερμανικό είναι κατά 30% υψηλότερο (40/31) από την τελευταία τιμή προ κρίσης ενώ το ελληνικό κατά 44% (24,5/17). Αυτό δεν είναι περίεργο – οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι στα γερμανικά τιμολόγια το κόστος της παραγωγής αποτελούσε το 20% περίπου της λιανικής τιμής ενώ στα ελληνικά πάνω από το 40%.
Τα δύο φρένα όμως διαφέρουν από άλλη άποψη. Το γερμανικό το ξέρουν όλοι και είναι το ίδιο για 12 μήνες. Το ελληνικό το ξέρουν – επισήμως τουλάχιστον – μόνο ο Υπουργός και ο Ύψιστος (ως Παντογνώστης). Το μαντεύει επίσης με ακρίβεια και το allazorevma.gr. Γιατί δεν είναι τίποτα άλλο από τον Δείκτη Τιμών που υπολογίζει κάθε μήνα. Ο οποίος έχει αποκτήσει μια εκπληκτική σταθερότητα – ειδικά από τον Αύγουστο του ’22. Εκεί στα 24,5 λεπτά περίπου. Πως επιτυγχάνεται αυτό το ελληνικό θαύμα;
Οι Έλληνες πολιτικοί δρουν με τρόπους που οι Γερμανοί ομόλογοί τους ούτε να φανταστούν μπορούν. Οι Γερμανοί υπολόγισαν ένα νούμερο, το ανακοίνωσαν και θα ισχύσει για 12 μήνες. Οι Έλληνες πολιτικοί υπολόγισαν επίσης ένα νούμερο. Δεν το ανακοίνωσαν όμως. Αντί αυτού, κάθε μήνα ρωτούν την κρατική επιχείρηση ηλεκτρισμού – δεν χρειάζεται να ρωτήσουν κάποιον άλλο αφού αυτή έχει το 75% των πελατών – και αυτή παίζει τον ρόλο της Πυθίας: Πόσο θα κάνει το ρεύμα τον επόμενο μήνα; Η ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) κάνει τους υπολογισμούς της και του ψιθυρίζει το νούμερο (φροντίζοντας κάποιος να κρυφακούει ώστε να το διαρρεύσει). Ο υπουργός παίρνει το νούμερο της ΚΕΗ και κάνοντας μια αφαίρεση βρίσκει την επιδότηση που θα χρειαστεί για να πετύχει το ελληνικό “Φρένο”. Την οποία (την επιδότηση όχι την τιμή) με περηφάνεια ανακοινώνει σε συνέντευξη τύπου. Την τιμή δεν χρειάζεται να την ανακοινώσει. Είναι η ίδια του προηγούμενου μήνα (και θα μείνει η ίδια – μέχρι πότε; μαντέψτε). Θαύμα!
Δεν κομίζουμε γλαύκα στην Αθήνα αν διατυπώσουμε γραπτά την μύχια πεποίθηση των Ελλήνων πολιτών ότι ακόμα και η απλή καθημερινή λειτουργία της χώρας είναι ένα μικρό θαύμα. Το συγκεκριμένο όμως έχει παρενέργειες.
Δημιουργεί συνθήκες αδιαφάνειας και ανασφάλειας στην αγορά, τόσο στους παρόχους όσο και στο καταναλωτικό κοινό. Και είναι γνωστό ότι οι συνθήκες αδιαφάνειας ευνοούν συνήθως τους κακόβουλους και τους απατεώνες και προκαλούν σύγχυση στους καταναλωτές.
Αλλά, σημαντικότερο, δίνει την ευκαιρία στην δεσπόζουσα κρατική επιχείρηση να ακολουθήσει εμπορικές πολιτικές** και να θέτει τιμή στην λιανική η οποία έχει ανεξέλεγκτες επιπτώσεις στον ανταγωνισμό. Εν δυνάμει τόσο θετικές όσο και αρνητικές. Ο γράφων έχει προτείνει εδώ και χρόνια τον κοστολογικό έλεγχο της ΚΕΗ μέχρι το μερίδιό της να πέσει στο 35%. Το αποτέλεσμα του ελέγχου θα ήταν το αντίστοιχο του γερμανικού φρένου***. Τα μέχρι τώρα στοιχεία πάντως δείχνουν ότι η ΚΕΗ αυξάνει το μερίδιό της στην αγορά και η πρόσκτηση πελατών από τους εναλλακτικούς παρόχους έχει σχεδόν μηδενιστεί – ιδίως στο τελευταίο τρίμηνο του 2022.
Το συμπέρασμα από την σύγκριση του ελληνικού με το γερμανικό φρένο είναι ότι δεν αρκεί να είναι κανείς Φίλος του Λαού. Υπάρχουν καλύτεροι και χειρότεροι τρόποι να γίνει η δουλειά. Δυστυχώς το ελληνικό πολιτικό σύστημα προτιμά να επιλέγει συστηματικά λύσεις με μυστικιστική – τριτοκοσμική χροιά.
*Η χρέωση για τις ΑΠΕ, το ανάλογο του δικού μας ΕΤΜΕΑΡ, έχει ήδη καταργηθεί στην Γερμανία, πράγμα που ήταν σημαντική ελάφρυνση δεδομένου ότι ήταν κοντά στα 7 λεπτά την κιλοβατώρα (έναντι 1,7 στην χώρα μας που εξακολουθεί να επιβάλλεται). Επίσης η ελληνική κυβέρνηση, υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας (σε αντίθεση με την γερμανική), ανέστειλε στην πράξη για το ’23 την αύξηση στα ΥΚΩ και την αλλαγή στην δομή τιμολόγησης των δικτύων.
**Μεταξύ αυτών ευκολίες πληρωμής. Σε αντίθεση με την γερμανική κυβέρνηση που αναλαμβάνει να βοηθήσει το σύνολο της αγοράς για να αντιμετωπίσει την αδυναμία των καταναλωτών να πληρώσουν έγκαιρα.
*** Δεν θα σχολιαστεί στο παρόν ο κίνδυνος η ΚΕΗ – μαντεύοντας το ελληνικό “φρένο” και εκμεταλλευμένη την αδράνεια των πελατών της – να “φουσκώσει” την τιμή έτσι ώστε να αναγκασθεί ο Υπουργός να χρησιμοποιήσει τον προϋπολογισμό για να πετύχει τον δικό του πολιτικό στόχο. Πράγμα που αφ’ ενός “μυρίζει” έμμεση κρατική ενίσχυση, αφ’ ετέρου δυσφημίζει τον κλάδο της Προμήθειας γιατί τον οδηγεί σε τεράστια (ex post) αύξηση των μικτών περιθωρίων των εταιρειών.
