Είναι πράγματι για γέλια και για κλάματα. Προκαλούν θυμηδία οι πανικόβλητες εκκλήσεις του Ρυθμιστή της Αγοράς (της ΡΑΑΕΥ) προς τον ΔΕΔΔΗΕ που διαχειρίζεται τον λογαριασμό των ΥΚΩ: Παιδιά τι έγιναν τα λεφτά; Εσείς είχατε υπολογίσει εκατοντάδες εκατομμύρια υπόλοιπο και βλέπουμε ότι τώρα δεν υπάρχει μία! Ακόμα περισσότερο γέλιο (για όσους είναι έξω από τον χορό) προκαλεί η θυμωμένη έκπληξη των εναλλακτικών παρόχων μόλις ενημερώθηκαν ότι δεν πρέπει να περιμένουν τις αμοιβές τους για την παροχή υπηρεσιών ΥΚΩ για λίγο καιρό*.
Οι καταναλωτές δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν τι ακριβώς συμβαίνει και η πρώτη αυθόρμητη αντίδραση, αν τα νέα φθάσουν στα αυτιά τους (πράγμα εξαιρετικά απίθανο), θα ήταν να διασκεδάσουν με την εικόνα του κρατικού “μπάχαλου”. Αν όμως καταλάβαιναν ότι το κράτος στην πράξη δανείστηκε από τους ίδιους για να τους δώσει μέρος της επιδότησης στους λογαριασμούς ρεύματος, η λογική αντίδραση θα ήταν να θυμώσουν και να βάλουν τα κλάματα! Εξηγούμε:
Οι καταναλωτές πληρώνουν περίπου 300 εκατομμύρια τον χρόνο μέσω των λογαριασμών τους για να καλυφθούν α) το αυξημένο κόστος παραγωγής στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και β) τα “φέσια” που αφήνουν οι “πελάτες” καθολικής υπηρεσίας δηλαδή οι “τζαμπατζήδες”. Τα λεφτά της χρέωσης ΥΚΩ τα μαζεύει ο ΔΕΔΔΗΕ και τα μοιράζει: για μεν το α) στην ΚΕΗ (γνωστή ως ΔΕΗ) ως παραγωγό στα νησιά και το β) στην ΚΕΗ και τους τέσσερεις εναλλακτικούς παρόχους που έχουν αναλάβει τους “τζαμπατζήδες” (Elpedison, Heron, Protergia, NRG).
Μέσα στην κρίση, η παραγωγή στα μη διασυνδεδεμένα νησιά με μαζούτ ήταν πιο φθηνή από αυτή στο διασυνδεδεμένο σύστημα που χρησιμοποιούσε φυσικό αέριο. Θεωρητικά λοιπόν ο λογαριασμός ΥΚΩ θα πρέπει να ήταν θεαματικά πλεονασματικός. Ο αριθμός των τζαμπατζήδων βέβαια έφθασε τους 200.000, αλλά η επίπτωση θα πρέπει να ήταν σχετικά μικρή. Πως λοιπόν φθάσαμε να έχουμε έλλειμα στον λογαριασμό; Φαίνεται ότι η κυβέρνηση χρησιμοποίησε το πλεόνασμα για να ενισχύσει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης – δηλαδή την επιδότηση του ρεύματος στην διάρκεια της κρίσης.
Το κράτος συνεπώς δανείστηκε από τους καταναλωτές για να τους επιδοτήσει. Γιατί μπορεί προς το παρόν το βάρος να πέφτει στους Προμηθευτές, αλλά στο προσεχές μέλλον θα πρέπει να το εισπράξουν. Αυτοί είναι απλώς οι ενδιάμεσοι (και απαιτούν -ευλόγως – πρόσθετη αμοιβή για το χρηματοοικονομικό κόστος του αυξημένου κεφαλαίου κίνησης που θα χρειαστούν μέχρι να εισπράξουν).
Υπάρχουν και χειρότερα. Η Ρυθμιστική Αρχή έχει ήδη αποφασίσει (από τον Νοέμβριο του 22) υπερδιπλασιασμό της χρέωσης για τα ΥΚΩ. Η οποία όμως δεν έχει ισχύσει μέχρι τώρα για λόγους που ίσως είναι προφανείς σε ορισμένους (εμείς δεν τολμούμε να μαντέψουμε). Η χρέωση για τον μέσο καταναλωτή από 0,0069 λεπτά την κιλοβατώρα πάει στα 0,0179. Αυτό ισοδυναμεί με ετήσια χρέωση που πάει από τα 26 στα 67 ευρώ (από 27,6 σε 71 με τον ΦΠΑ) για κατανάλωση 3,75 MWh τον χρόνο.
Αν τα παραπάνω προκαλούν γέλια και κλάματα σε ορισμένους, η άποψή μας είναι ότι θα έπρεπε να προκαλούν τρόμο. Όχι μόνο τον τρόμο των ΥΚΩ που έρχονται (μήπως και αναδρομικά;). Αλλά και τον τρόμο που προκαλεί μια κυβέρνηση που δεν ξέρει η αριστερά της τι ποιεί η δεξιά της (και τανάπαλιν). Που κρατάει “μυστικά και ντοκουμέντα” από τους πολίτες θεωρώντας τους αδρανή μάζα. Ίσως δεν εκτιμούμε αρκετά τις Μπανανίες.
* Το γέλιο θα ήταν πιο τρανταχτό αν αναλογιζόταν κανείς την (μέχρι στιγμής) σιωπή του Προμηθευτή που έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα από το έλλειμα στα ΥΚΩ- της Κρατικής Επιχείρησης Ηλεκτρισμού (γνωστής ως ΔΕΗ). Η αλήθεια είναι ότι δεν τα έχει ανάγκη – “κάθεται” σε ταμειακά διαθέσιμα 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ο ανταγωνιστές της όμως;