Η απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι ίσως ο σημαντικότερος δείκτης που βοηθά στη πρόβλεψη σχετικά με την πρόοδο μιας επιχείρησης αλλά και ενός κλάδου συνολικά. Αν οι πελάτες δεν έχουν την διάθεση να προτείνουν τον προμηθευτή τους σε τρίτους, τότε τα πράγματα δεν θα είναι ρόδινα στο μέλλον. Η πρόθεση (ή η αποφυγή) σύστασης διαμορφώνει προκαταλήψεις που διατηρούνται μακροχρόνια. Δημιουργούν ή καταστρέφουν κεφάλαιο.
Αν αυτό ισχύει, τότε τα μαντάτα για την λιανική αγορά ρεύματος στην Ελλάδα δεν είναι καλά: Σχεδόν οι μισοί καταναλωτές δεν θα συνιστούσαν τους παρόχους ρεύματος με τους οποίους συνεργάστηκαν ή εξακολουθούν να συνεργάζονται. Ακόμα χειρότερα, το ποσοστό στην πρόθεση (θετικής) σύστασης βαίνει μειούμενο με τον χρόνο.
Το συμπέρασμα αυτό βγαίνει αβίαστα από τα αποτελέσματα της μόνιμης έρευνας που διενεργεί το allazorevma.gr μεταξύ των χρηστών του με την διαδικασία αξιολόγησης των Παρόχων Ρεύματος που είναι ενσωματωμένη στην ιστοσελίδα από το 2017*. Όπως φαίνεται στον παρακάτω Πίνακα, οι συμμετέχοντες στην αξιολόγηση απαντούσαν θετικά (“ναι θα πρότεινα τον Πάροχο σε τρίτους”) σε ποσοστό πάνω από 65% στην αρχή της περιόδου (Οκτώβριος ’19). Γρήγορα όμως το ποσοστό αυτό έπεσε την επόμενη περίοδο κάτω από το 60% και με την έλευση της κρίσης κινείται πλέον (Απρίλιος ’22) στα επίπεδα του 54%.
Αυτό το ποσοστό είναι κακός οιωνός για την αγορά ρεύματος. Η άποψη του allazorevma.gr είναι ότι η ρίζα του προβλήματος είναι η προβληματική διαχείριση των προσδοκιών των καταναλωτών. Μεγάλες υποσχέσεις, οικονομία στην αλήθεια και ανερυθρίαστη παραπλάνηση κατά την πρόσκτηση του πελάτη, ακολουθούνται από κακή εξυπηρέτηση, αρνητικές εκπλήξεις και ελλιπή επικοινωνία. Στη πράξη αυτό σημαίνει ότι η απόδοση της επένδυσης των παρόχων για την πρόσκτηση των πελατών (που είναι ίσως ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει την κερδοφορία τους) εκμηδενίζεται. Οι καταναλωτές φεύγουν πριν αποσβεστεί η δαπάνη για να αποκτηθούν.
Γιατί φέρονται με αυτόν τον, ανορθολογικό εκ πρώτης όψεως, τρόπο οι Πάροχοι; Κατά την άποψή μας για να σωθούν από τις αναταράξεις που προκαλούνται στην ελληνική αγορά από το κράτος και, από το τέλος του 2021, από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση. Η “ορθολογική προσδοκία” μας συνεπώς είναι ότι στο μέλλον θα μειωθεί η ένταση με την οποία οι Πάροχοι θα προσπαθούν να αποκτήσουν νέους πελάτες και συγχρόνως θα αναβαθμισθεί η προσπάθεια κατακράτησής τους. Η ελπίδα συνεπώς για μια ανταγωνιστική αγορά θα βασιστεί κυρίως στις επεμβάσεις των ρυθμιστικών αρχών με σκοπό την μείωση του μεριδίου αγοράς του Ελέφαντα που δεσπόζει σ’ αυτήν. Όσο ζει κανείς ελπίζει.
* Τα αποτελέσματα της έρευνας αξιολόγησης των Παρόχων από τους χρήστες του allazorevma.gr βασίζονται σε περισσότερες από 2.500 απαντήσεις χρηστών. Είναι προφανές ότι το δείγμα δεν είναι αντιπροσωπευτικό με την στατιστική έννοια του όρου παρόλο που γίνεται προσπάθεια επιβεβαίωσης ότι οι απαντήσεις είναι αξιόπιστες. Θεωρούμε όμως ότι είναι χρήσιμα κυρίως γιατί οι χρήστες της ιστοσελίδας είναι ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με την αγορά και συνεπώς είναι κατά τεκμήριο διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Οι αριθμοί που παρουσιάζονται στον Πίνακα είναι σωρευτικές απαντήσεις για κάθε μήνα της προηγούμενης από τον μήνα 12μηνης περιόδου. Η σειρά έχει εξομαλυνθεί με εξάμηνο κυλιόμενο μέσο όρο