Ακούγεται ίσως παράξενο, αλλά ένας τρόπος για να μειώσει ένας καταναλωτής την τιμή του ρεύματος είναι να … καταναλώσει περισσότερο. Αυτή είναι μια πρόσφατη εξέλιξη που αφορά τόσο τις ανταγωνιστικές όσο και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις. Οφείλεται, στις μεν ανταγωνιστικές χρεώσεις στα ψηλά πάγια που άρχισαν πρόσφατα να χρεώνουν οι Πάροχοι (ιδιαίτερα σε τιμολόγια σταθερής τιμής), στις δε ρυθμιζόμενες στην δραστική “παγιοποίηση” των χρεώσεων δικτύου που θεσμοθετήθηκε από τον Μάϊο του ’23.
Οι διαφορές είναι σημαντικές. Όπως φαίνεται στον παρακάτω Πίνακα ένας μικρός καταναλωτής (2.500 KWh τον χρόνο) πληρώνει το ρεύμα του με τιμή μεγαλύτερη κατά σχεδόν 30% από ένα μεγάλο καταναλωτή (5.000 KWh τον χρόνο). Αυτό οφείλεται στο ότι πληρώνει κατά 20% υψηλότερη τιμή για τις ανταγωνιστικές χρεώσεις και 45% (!) υψηλότερη για τις ρυθμιζόμενες.
Το 35% της ετήσιας δαπάνης του μέσου καταναλωτή (με κατανάλωση 3,75 MWh, σταθερό τιμολόγιο και παροχή με ισχύ 25 KVA) είναι πλέον πάγιο – το πληρώνει πριν “κάψει” την πρώτη κιλοβατώρα (270 από 760 ευρώ τον χρόνο – από αυτά 150 αφορούν την χρήση δικτύου και τα 120 είναι το πάγιο του Παρόχου του).
Η “παγιοποίηση” της τιμής του ρεύματος είναι αντίστροφα αναδιανεμητική – αν κάνει κανείς την εύλογη υπόθεση ότι οι πλουσιότεροι καταναλώνουν περισσότερο ρεύμα από τους πτωχότερους. Η τάση αυτή όχι μόνο δεν θα αντιστραφεί αλλά προβλέπεται ότι θα ενισχυθεί στο μέλλον. Ένας λόγος είναι οικονομικός: Αντικατοπτρίζει καλύτερα την δομή του κόστους του ηλεκτρικού συστήματος προστατεύοντας την κερδοφορία των επιχειρήσεων του κλάδου. Θα γίνει ακόμα πιο αναγκαία όσο μεγαλώνει η διείσδυση των ΑΠΕ στο σύστημα (το κόστος των ΑΠΕ είναι σταθερό σε όλη την διάρκεια της λειτουργίας τους).
Η ρίζα του προβλήματος είναι ότι το κράτος (και η ΕΕ στο σύνολό της) έχει αποφασίσει για να πετύχει τον στόχο του Net Zero να ηλεκτρίσει τα πάντα. Για να το κάνει αυτό πρέπει να εξασφαλίσει ανταγωνιστική τιμή στο ρεύμα – ειδικότερα την τιμή της πρόσθετης κιλοβατώρας που θα καταναλωθεί. Θυσιάζει για τον στόχο αυτό τόσο την κοινωνική δικαιοσύνη (την “Δίκαιη Μετάβαση”!) όσο και την προσπάθεια εξοικονόμησης ενέργειας. Μήπως αυτό είναι ένα θεματάκι που πρέπει να το δούμε*;